22 năm Khai NhậtThông tin hữu ích, Tin tức
10 Bệnh thường gặp ở tôm mà bà con không nên bỏ qua
Ngành nuôi tôm đang ngày càng phát triển, mang lại hiệu quả kinh tế cao và cải thiện đời sống cho bà con. Đặc biệt là miền Tây sông nước có rất nhiều trại nuôi tôm lớn. Vì vậy, hiểu biết về các bệnh tôm trong quá trình nuôi sẽ giúp bà con phát hiện, phòng ngừa và điều trị bệnh cho tôm một cách kịp thời. Dưới đây là 10 bệnh tôm thường gặp mà bà con không nên bỏ lỡ.
1. Bệnh phân trắng (WFD/WFS)
Nguyên nhân gây bệnh
Mặc dù nguyên nhân gây bệnh phân trắng chưa được xác định, nhưng có nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tôm bị bệnh phân trắng do nhóm vi khuẩn Vibrio, trùng hai tế bào (Gregarine) hoặc ký sinh trùng Vermiform.
Dấu hiệu nhận biết
Tôm bị bệnh sẽ có sợi phân màu vàng nhạt, gan tụy bị teo hoặc mềm nhũn, tôm bị mềm vỏ. Tôm trở nên yếu dần, bơi lờ đờ rồi chết.
Cách phòng trị bệnh
Trong mùa nắng nóng, bà con giảm mật độ nuôi để hạ hàm lượng vật chất hữu cơ ở nền đáy ao và hạn chế sự phát triển của vi khuẩn Vibrio spp. Ngoài ra, bà con có thể sử dụng chế phẩm sinh học chứa vi khuẩn Bacillus Subtilis để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn Vibrio spp.
2. Bệnh đốm trắng (WSD)
Nguyên nhân gây bệnh đốm trắng
Bệnh đốm trắng trên tôm thẻ chân trắng có thể do ba nguyên nhân chính:
- Virus White Spot Syndrome Virus (WSSV).
- Vi khuẩn Bacterial White Spot Syndrome (BWSS).
- Môi trường nước ao có nồng độ Ca2+ và Mg2+ cao. Khi tôm hấp thu quá nhiều Ca2+ và Mg2+, các đốm trắng sẽ xuất hiện trên vỏ tôm.
Dấu hiệu nhận biết đốm trắng
- Do virus: Số lượng đốm trắng nhiều, kích thước từ 0,5 – 2,0mm xuất hiện bên trong vỏ tôm. Tôm bệnh sẽ hoạt động kém, ăn nhiều đột ngột rồi sau đó bỏ ăn và trở nên lờ đờ.
- Do vi khuẩn: Tôm mới mắc bệnh vẫn hoạt động, ăn mồi và lột vỏ. Đôi khi, các đốm trắng mất đi sau khi tôm lột vỏ. Khi nhiễm nặng, tôm lột vỏ chậm, chậm lớn và chết rải rác và cũng có thể chết hàng loạt. Các đốm trắng có hình tròn, nhỏ và mờ đục, xuất hiện khắp cơ thể tôm.
- Do môi trường: Tôm bị bệnh đốm trắng có các đốm ở vỏ đầu ngực hoặc phần vỏ ở sống lưng nhưng vẫn khỏe mạnh, chỉ có sinh trưởng hơi chậm.
>>>Xem thêm: Làm thế nào để xử lý bệnh đốm trắng trên tôm dứt điểm?
3. Bệnh hoại tử gan tụy do vi khuẩn (NHPB)/bệnh đốm đen
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh này do vi khuẩn NHPB (Necrotizing Hepatopancreatitis Bacterium) gây ra, khác biệt hoàn toàn so với bệnh hoại tử gan tụy cấp tính EMS AHPNS.
Dấu hiệu nhận biết
Tôm mắc bệnh sẽ xuất hiện nhiều đốm đen nhỏ hoặc mảng lớn trên thân, mang có màu tối hoặc đen, đuôi mỏng. Tôm có thể gặp các tổn thương phụ như mòn đuôi và vảy râu, cụt râu…
Cách phòng trị bệnh
Sử dụng các biện pháp phòng bệnh chung đối với bệnh do vi khuẩn. Khử khuẩn khi cải tạo ao và đánh giá mật độ vi khuẩn gây bệnh. Kiểm tra chất lượng tôm giống nhờ kỹ thuật PCR.
4. Hội chứng tôm chết sớm (EMS/AHPND)
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh này do vi khuẩn Vibrio Parahaemolyticus có độc lực cao gây ra.
Dấu hiệu nhận biết
Tôm mắc bệnh sẽ có khối gan tụy teo lại và có màu nhợt nhạt, ruột trống rỗng hoặc bị đứt đoạn.
Cách phòng trị bệnh
Kiểm tra mật độ vi khuẩn Vibrio có trong nước và đất ao nuôi tôm. Nuôi thêm cá rô phi hoặc các loài cá khác trong ao để tạo quần thể vi sinh.
Xem thêm: Bệnh EMS trên tôm là gì? Đừng bỏ qua nếu không muốn tôm bệnh
5. Bệnh tôm phát sáng (Luminous Vibriosis)
Bệnh tôm phát sáng do vi khuẩn Vibrio, đặc biệt là Vibrio Harveyi gây ra. Vi khuẩn này phát sáng trong gan tôm nhờ chất Luciferase. Khi nhiễm bệnh, tôm sẽ phát sáng, ngừng ăn và chết rải rác.
Hướng dẫn phòng bệnh phát sáng ở tôm
- Đối với trại tôm giống: Bà con cần diệt khuẩn dụng cụ sản xuất và nước ao tôm giống bằng dung dịch chlorine, UV, hoặc thuốc tím.
- Đối với lựa chọn tôm giống: Chọn tôm giống có nguồn gốc uy tín, đảm bảo không nhiễm bệnh và vi khuẩn. Thả nuôi tôm giống với mật độ thích hợp.
- Chuẩn bị ao nuôi: Vệ sinh sạch ao, nạo vét bùn, bón vôi bột và phơi ao. Loại bỏ các loài cá tạp, hạn chế ốc, cua, còng. Bà con dùng men vi sinh nhằm cải tạo đáy ao, xử lý nước hằng ngày trước khi thả tôm.
6. Bệnh Taura trên tôm
Nguyên nhân gây bệnh
Do virus Taura Syndrome Virus (TSV) gây ra.
Dấu hiệu nhận biết
Tôm mắc bệnh có màu đỏ nhạt, đặc biệt là phần đuôi, vỏ mềm và ruột rỗng. Hội chứng này gây chết tôm với tỷ lệ cao và lây lan nhanh.
Cách phòng trị bệnh
Áp dụng cách phòng bệnh tổng hợp. Chọn tôm giống không có mầm bệnh qua kiểm tra PCR hoặc chọn tôm giống không nhiễm bệnh SPF (Specific Pathogen Free).
7. Bệnh đầu vàng (YHV)
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh do phức hợp của virus gây bệnh đầu vàng (Yellow Head Virus – YHV) và virus gây hội chứng liên quan đến mang (Gill-Associated Virus – GAV) gây ra. Hiện nay, YHV đã được phân thành 6 kiểu gen khác nhau.
Dấu hiệu nhận biết
Tôm nhiễm bệnh có mang màu vàng hoặc nâu, đầu ngực vàng, toàn thân nhợt nhạt. Tuyến tiêu hóa sưng to, dẫn đến hiện tượng đầu có màu vàng.
Cách phòng trị bệnh
Chọn lọc và kiểm tra kỹ lưỡng con giống để đảm bảo không nhiễm bệnh trước khi thả nuôi. Bà con luôn chú ý đến chất lượng nước và môi trường nuôi tôm.
8. Bệnh hoại tử cơ, đục cơ, trắng đuôi
Nguyên nhân gây bệnh
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh đục cơ trên tôm thẻ chân trắng có thể do tôm nhiễm vi bào tử trùng (Microsporidian), virus (như IMNV, PvNV), hoặc vi khuẩn thuộc nhóm Vibrio. Bệnh trắng đuôi do vi khuẩn Vibrio Harveyi còn được gọi là “bệnh trắng đuôi do vi khuẩn” (BWTD – Bacteria White Tail Disease).
Dấu hiệu nhận biết
Tôm bị bệnh sẽ có phần cơ ở các đốt, cơ đuôi hoặc toàn thân chuyển sang màu trắng hoặc đục và xuất hiện dấu hiệu hoại tử.
- Cong thân và đục cơ
Khi kiểm tra tôm vào những lúc nhiệt độ cao, tôm có thể nhảy và búng mạnh dẫn đến tình trạng cong thân. Sau khi thả lại ao, những con tôm này không thể tự duỗi thẳng và sẽ chết.
- Đục cơ do hàm lượng oxy thấp
Nếu ao nuôi không có đủ dàn quạt nước, hàm lượng oxy trong nước sẽ thấp. Khi oxy giảm, phần mô cơ của tôm sẽ trở nên trắng đục.
Cách phòng trị bệnh
Hiện chưa có phương pháp chữa trị hiệu quả cho bệnh này, nên việc phòng bệnh tổng hợp là cần thiết. Cần chú ý đến các nguyên nhân chủ quan gây bệnh và thực hiện các biện pháp hạn chế.
9. Bệnh hoại tử bộ phận tạo máu và bộ phận lập biểu mô
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh này do vi rút Infectious Hypodermal và Hematopoietic Necrosis Virus (IHHNV) gây ra.
Dấu hiệu nhận biết
Tôm bệnh có tốc độ tăng trưởng giảm từ 10 – 30%, các phần phụ ở đầu ngực biến dạng, vỏ trở nên thô ráp và râu bị quăn, dẫn đến tình trạng còi cọc.
Cách phòng trị bệnh
Tiệt trùng trứng và ấu trùng là biện pháp hiệu quả để phòng bệnh tại các trại sản xuất giống.
10. Bệnh đen mang (Black Gill Disease)
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh đen mang ở tôm có thể bởi thiếu axit ascorbic trong chế độ ăn của tôm, cũng như do ô nhiễm nước bởi các chất như cadmium, đồng, dầu, amoniac và nitrat. Tải trọng hữu cơ cao, bao gồm thức ăn dư thừa hoặc mảnh vụn trong khu vực, cũng có thể gây ra bệnh này do hàm lượng nitơ cao gây độc cho tôm.
Dấu hiệu nhận biết
Bệnh gây đổi màu ở mang tôm, chán ăn, khó thở và dẫn đến chết.
Cách phòng trị bệnh
Bà con không bao giờ cho tôm ăn quá nhiều, luôn giữ khu vực nuôi sạch sẽ để tạo môi trường thuận lợi cho tôm phát triển.
>>> Xem thêm: Bệnh về tôm TPD là gì? Sự thật về bệnh TPD khiến bà con “bật ngửa”
Phòng ngừa bệnh hiệu quả cho ao tôm
Các bệnh trên tôm hiện chưa có thuốc điều trị dứt điểm. Do đó, bà con cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa ngay từ đầu vụ nuôi để phòng dịch bệnh và tăng năng suất hiệu quả. Bà con có thể tìm hiểu thêm những giải pháp sau đây:
Chọn con giống tốt
Mầm bệnh có thể có từ tôm giống và bùng phát sau khi thả nuôi. Vì vậy, bà con cần chọn giống khỏe mạnh từ các cơ sở uy tín, có nguồn gốc rõ ràng, và chứng chỉ sạch bệnh như: bệnh đốm trắng, bệnh đầu vàng, bệnh gan tụy trên tôm, bệnh đường ruột ở tôm…
Nhiều bà con đã lựa chọn các cơ sở cung cấp giống tôm uy tín, có thương hiệu, và được kiểm tra bệnh bằng công nghệ PCR hiện đại. Đây là bước quan trọng giúp giảm thiểu và phòng bệnh hiệu quả cho ao tôm.
Cải tạo ao trước/sau từng vụ nuôi
Đối với ao bạt, bà con nên vệ sinh và rửa sạch bằng dung dịch diệt khuẩn như chlorine hoặc thuốc tím để loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn, virus và mầm bệnh từ vụ trước.
Đối với ao đất, bà con nên xử lý đáy ao sau từng vụ nuôi bằng cách rải vôi trong 5 – 7 ngày trước khi cấp nước vào vuông tôm. Việc này giúp loại bỏ bùn đất chứa vi khuẩn và khí độc.
Quản lý mật độ nuôi
Mật độ thả nuôi hợp lý giúp tôm phát triển tốt, thức ăn đủ và chất thải giảm thiểu, hạn chế các bệnh thường gặp ở tôm một cách hiệu quả.
Mật độ nuôi thâm canh thích hợp là 50 – 60 con/m². Mật độ nuôi siêu thâm canh thích hợp là 200 – 250 con/m².
Quản lý thức ăn ao tôm
Điều chỉnh và cân đối lượng thức ăn cho ao tôm vừa phải, tránh dư thừa gây ô nhiễm nước ao. Cung cấp thêm Vitamin C và khoáng chất cần thiết giúp tôm tăng sức đề kháng và cứng vỏ.
Xử lý nước nuôi tôm
Quá trình xử lý nước cần được thực hiện nghiêm ngặt bằng hóa chất Chlorine. Bà con nên chuẩn bị hệ thống ao lắng để xử lý nước trước khi cấp vào ao tôm và gây màu bằng cách ủ men vi sinh.
Chlorine nên được mua từ đơn vị cung cấp uy tín, rõ nguồn gốc. Vì chất lượng cao, giá thành cạnh tranh và ít tạp chất. Hiện nay, Chlorine 70% (Calcium Hypochlorite) do Khai Nhật nhập khẩu và phân phối cho bà con nuôi tôm trên toàn quốc, được 100% vuông tôm sử dụng và đánh giá cao về chất lượng với mức giá hợp lý.
Tổng kết
Bài viết trên đây của Khai Nhật đã tổng hợp Top 10 bệnh thường gặp trên tôm bao gồm cả bệnh đốm trắng và cách phòng ngừa cho bà con. Tuy nhiên, để tìm hiểu chi tiết từng loại bệnh, cách dùng chất xử lý nước phù hợp cho ao tôm của mình, bà con vui lòng liên hệ với Khai Nhật qua Hotline 0965.025.702 để được kỹ sư thủy sản của chúng tôi hỗ trợ bà con sớm nhất nhé!
Lý do bà con nên mua hàng tại Khai Nhật:
- Đầy đủ mã lưu hành
- Nhập khẩu trực tiếp từ nhà sản xuất
- Chất lượng vượt trội
- Giá thành cạnh tranh
- Chính sách hỗ trợ đặc biệt cho trại giống và đại lý
| Sản phẩm | Quy cách | Tham khảo sản phẩm |
| Chlorine Cá Heo | 45kg/thùng | Mua ngay |
| Chlorine Aquafit | 45kg/thùng | Mua ngay |
| Chlorine Sinopec | 45kg/thùng | Mua ngay |
| Chlorine Star Chlor (Nankai) | 45kg/thùng | Mua ngay |
Bài viết liên quan
