23 năm Khai NhậtĐIỂM TIN THỊ TRƯỜNG THỦY SẢN TUẦN 13
Tuần này, chúng ta sẽ điểm qua những tin tức nổi bật từ các mô hình nuôi trồng độc đáo và hiệu quả tại các tỉnh như Quảng Trị, Ninh Bình và Bến Tre. Những nỗ lực không ngừng của các hộ dân trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và phát triển bền vững đang mang lại những kết quả khả quan, góp phần nâng cao thu nhập và phát triển kinh tế địa phương. Mời bà con cùng tìm hiểu những mô hình này, từ nuôi ốc nhồi bằng công nghệ tuần hoàn ở Quảng Trị, nghề ương hàu giống tại Kim Sơn, cho đến triển vọng nuôi cá kết hợp trồng cây ở Bến Tre, để thấy rõ hơn tiềm năng và hướng đi mới của ngành thủy sản Việt Nam.
Quảng Trị: Nuôi ốc nhồi bằng công nghệ tuần hoàn
Đó là mô hình nuôi ốc nhồi của chị Võ Thị Trang, cư dân khu phố 7, thị trấn Hồ Xá, huyện Vĩnh Linh. Mô hình này đã mang lại lợi nhuận lên tới hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Đầu tư công nghệ
Chị Võ Thị Trang đã nảy ra ý tưởng nuôi ốc nhồi sau khi tham quan một mô hình nuôi tại miền Bắc, nơi mang lại hiệu quả kinh tế cao. Năm 2022, chị bắt đầu đào ao để thả nuôi ốc nhồi. Đến nay, chỉ sau gần 3 năm, chị đã sở hữu một trang trại gồm 4 ao trên diện tích 1.000 m². Đặc biệt, chị đã ứng dụng công nghệ lọc nước tuần hoàn khép kín với điện 3 pha, nhà màng, và ao nuôi được lót bạt cùng hệ thống lọc nước hiện đại.
Nhờ vào việc nuôi ốc bươu đen theo công nghệ cao, hệ thống nhà màng giúp bảo vệ khỏi mưa và nắng, đảm bảo pH và nhiệt độ nước ổn định. Ao nuôi được lót bạt giúp giảm thiểu thất thoát nước. Hệ thống lọc và xử lý nước tiên tiến đảm bảo vệ sinh thường xuyên, cung cấp oxy dồi dào và phối trộn khoáng chất, giúp ốc phát triển nhanh chóng. Đặc biệt, hệ thống này còn có thể được theo dõi và điều khiển từ xa qua điện thoại thông minh.
Ngoài ra, để chủ động nguồn thức ăn chất lượng và giảm chi phí, chị đã đầu tư 300 triệu đồng vào dây chuyền sản xuất viên cám nổi cho cá và ốc. Điều này giúp chị kiểm soát tốt lượng thức ăn theo từng giai đoạn sinh trưởng của ốc, tránh lãng phí.
Chị Trang cũng đầu tư hệ thống ấp trứng để sản xuất con giống, nhằm tiết kiệm chi phí đầu vào và đảm bảo chất lượng.
Năng suất vượt trội
Ban đầu, với số vốn hạn chế và chưa có kinh nghiệm, chị Trang chỉ nuôi thử nghiệm ốc bươu đen trên diện tích 800 m² ao hồ tự nhiên. “Dù vụ đầu tiên thành công, nhưng nuôi ốc nhồi theo phương thức truyền thống gặp nhiều khó khăn. Mùa mưa, nhiệt độ giảm khiến ốc không thể phát triển. Do đó, chỉ có thể nuôi ốc một vụ vào mùa hè, nhưng thời tiết nắng nóng và mưa kèm axit cao khiến ốc sinh trưởng kém, thậm chí bị chết,” chị chia sẻ.
Vì vậy, chị quyết định chuyển sang nuôi ốc trong nhà màng với hệ thống lọc tuần hoàn khép kín. Nhờ đó, thời gian nuôi giảm từ 6 tháng xuống còn khoảng 4 – 5 tháng, giúp ốc lớn nhanh hơn và có kích thước lớn hơn. Nuôi theo phương thức tự nhiên chỉ đạt 45 – 50 con/kg, trong khi nuôi trong nhà màng đạt từ 35 – 40 con/kg, với tỷ lệ hao hụt chỉ 5 – 10%. Năng suất cũng tăng từ 3 tấn/1.000 m² lên 7 tấn/1.000 m².
Sau khi hoàn thiện hệ thống ao nuôi công nghệ tuần hoàn khép kín, vào tháng 7/2024, chị Trang thả nuôi 350.000 con ốc nhồi giống. Chỉ sau 4 tháng, chị thu hoạch được 7 tấn ốc thương phẩm. Với giá bán 80.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, chị thu lãi 290 triệu đồng.
Hiện tại, trang trại của chị hoạt động ổn định, cho phép chị nuôi từ 2 đến 3 vụ mỗi năm. Sau mỗi vụ, chị chọn lọc những con ốc bố mẹ chất lượng cao để làm giống, đảm bảo nguồn giống luôn chủ động. Về thị trường tiêu thụ, ốc nhồi của chị được các đầu mối từ Hà Tĩnh đến các tỉnh phía Bắc thu mua ngay tại chỗ sau mỗi vụ thu hoạch.
>>> Xem thêm: ĐIỂM TIN THỊ TRƯỜNG THỦY SẢN TUẦN 12
Ninh Bình: Kim Sơn phát triển bền vững nghề ương hàu giống
Kim Sơn, một huyện ven biển thuộc Ninh Bình, sở hữu nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển nghề nuôi trồng thủy hải sản. Từ năm 2008, một số hộ dân tại đây đã bắt đầu triển khai ương hàu giống và nhanh chóng gặt hái thành công, mở rộng quy mô sản xuất.
Phát triển mạnh mẽ
Trong những năm qua, nghề nuôi hàu giống tại Kim Sơn đã phát triển mạnh mẽ, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho cư dân. Đặc biệt, từ cuối năm 2024, giá hàu giống đã tăng mạnh, khiến nhiều hộ nông dân phấn khởi với thu nhập lên tới tiền tỷ.
Ông Trần Văn Tùy, một hộ dân ở thị trấn Bình Minh, chia sẻ: “Tôi đã chọn tôm là đối tượng nuôi chủ lực từ khi khởi nghiệp, nhưng do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và dịch bệnh phức tạp, từ năm 2020, tôi đã chuyển sang ương hàu giống.” Theo ông, mặc dù có sự biến động về thời tiết và giá cả, nhưng nuôi hàu vẫn ổn định hơn nuôi tôm. Thời gian ương hàu giống nhanh chóng, chỉ từ 20 – 30 ngày, giúp giảm thiểu rủi ro về thời gian và chi phí. Thức ăn cho hàu cũng dễ dàng tự sản xuất từ tảo.
Kể từ khi chuyển sang ương hàu giống, gia đình ông Tùy chưa bao giờ thua lỗ. Đặc biệt, năm nay, nhờ thời tiết thuận lợi và tỷ lệ hàu bám cao, giá hàu liên tục duy trì trên 100.000 đồng/chùm. Dự kiến, gia đình ông sẽ thu lãi không dưới 500 triệu đồng khi kết thúc vụ.
Nhiều nông dân khác trong huyện cũng ghi nhận thu nhập cao nhờ giá hàu tốt và dễ tiêu thụ. Hiện có một số hộ đang mở rộng quy mô sản xuất hoặc chuyển từ nuôi tôm sang làm hàu giống.
Toàn huyện Kim Sơn hiện có 350 cơ sở ương hàu giống với tổng diện tích khoảng 354 ha, mang lại doanh thu hàng trăm tỷ đồng mỗi năm. Hàu giống tại Kim Sơn được đánh giá chất lượng cao hơn so với các địa phương khác, kể cả giống nhập ngoại, với tỷ lệ sống cao, con giống dày, phát triển nhanh và chất lượng hàu thương phẩm tốt. Chính vì vậy, hàu giống Kim Sơn được ưa chuộng tại nhiều địa phương có quy mô nuôi lớn như Quảng Ninh, Hải Phòng và một số tỉnh miền Trung.
Nâng cao giá trị
Trung bình mỗi vụ ương hàu giống kéo dài từ 20 – 30 ngày, tùy thuộc vào thời tiết. Sau khi chọn lựa hàu bố mẹ, người dân sẽ tiến hành cho đẻ, và ấu trùng sẽ nở sau 24 giờ. Để tránh hiện tượng trùng huyết, hàu bố mẹ cần được tuyển chọn từ vùng địa lý xa nhau và đảm bảo chất lượng ngoại hình, với tuyến sinh dục màu trắng sữa để kích thích sinh sản. Trong 6 ngày đầu, hàu giống được cho ăn tảo Nannochloropsis, loại tảo nhỏ phù hợp với ấu trùng hàu, sau đó sẽ chuyển sang tảo Chaetoceros, loại tảo lớn hơn và giàu dinh dưỡng hơn, giúp ấu trùng bám vững.
Nghề ương hàu giống không chỉ mang lại lợi nhuận cao mà còn có thời gian sản xuất ngắn. Tuy nhiên, vốn đầu tư ban đầu khá lớn, và người nuôi cần nắm vững kỹ thuật để tránh thiệt hại không đáng có.
Để hỗ trợ người dân phát triển kinh tế mà không dẫn đến tình trạng phát triển tự phát và dư thừa, địa phương đã tạo điều kiện thuận lợi về nguồn nước, vốn và đất đai. Đồng thời, chính quyền khuyến cáo bà con chỉ được chuyển đổi diện tích nuôi trồng trong khu vực cho phép để bảo vệ quy hoạch.
Năm 2023, hàu giống đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu, giúp Kim Sơn trở thành trung tâm sản xuất nhuyễn thể hàng đầu quốc gia, đồng thời hỗ trợ ngư dân chuyển từ khai thác gần bờ sang phát triển nghề nuôi trồng, tạo nguồn thu ổn định.
Để nâng cao giá trị sản phẩm và phát triển bền vững nghề nuôi hàu giống, ngành thủy sản tỉnh sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với các đơn vị, viện nghiên cứu và chính quyền địa phương. Các hoạt động tuyên truyền về bảo vệ môi trường nước, mở lớp tập huấn công nghệ nuôi hàu và xây dựng chính sách hỗ trợ cho các hộ nuôi sẽ được triển khai nhằm nâng cao kỹ thuật sản xuất và cam kết quản lý chất lượng giống nhuyễn thể.
>>> Xem thêm: ĐIỂM TIN THỊ TRƯỜNG THỦY SẢN TUẦN 11
Bến Tre: Triển vọng mô hình nuôi cá kết hợp trồng cây
Bà Cao Thị Chiên, cư dân xã Tân Phú, huyện Châu Thành, đã khéo léo tận dụng ao trữ nước ngọt để cung cấp nước tưới cho vườn sầu riêng của mình. Bà còn thả cá chép và rô phi vào ao, không chỉ nhằm tạo không gian giải trí cho khách du lịch mà còn cải thiện thu nhập cho gia đình.
Bến Tre, một địa phương giáp biển, thường xuyên phải đối mặt với tình trạng xâm nhập mặn trong mùa khô, đặc biệt khi hệ thống thủy lợi chưa hoàn thiện, điều này đe dọa nhiều vùng trồng cây ăn quả đặc sản như sầu riêng và chôm chôm. Việc tái tạo hoặc trồng mới vườn cây trở nên khó khăn và tốn kém.
Để giải quyết vấn đề này, Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam đã triển khai dự án “Nghiên cứu giải pháp, công nghệ tích trữ nước phân tán phục vụ vùng cây ăn quả ở ĐBSCL”. Tại Bến Tre, dự án được thực hiện tại vườn sầu riêng của bà Chiên. Nhóm nghiên cứu đã thiết kế ao trữ nước có diện tích tương đương 10 – 15% diện tích vườn, với chi phí khoảng 300 triệu đồng, có khả năng trữ khoảng 1.000 m³ nước ngọt.
Vườn sầu riêng của bà Chiên đã được trồng cách đây 12 năm trên diện tích 9.000 m². Nhờ sự hỗ trợ từ ao trữ nước ngọt, bà đã có thể sử dụng nước hiệu quả trong mùa khô hạn, giúp cây vượt qua tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn, đồng thời vẫn đảm bảo năng suất cao.
Đặc biệt, ao trữ nước này cũng trở thành một trong những điểm du lịch sinh thái của địa phương. Bà Chiên đã tận dụng mặt nước ao để thả cá chép và rô phi, mang đến trải nghiệm giải trí cho khách, từ đó cải thiện một phần thu nhập gia đình.
Ông Nguyễn Quang Thương, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi và Xây dựng công trình, cho biết: “Các ao trữ trong vườn đã chứng tỏ hiệu quả trong việc cung cấp đủ nước tưới cho cây trồng qua nhiều mùa hạn mặn.” Những mô hình trữ nước không chỉ hỗ trợ sản xuất nông nghiệp mà còn phát triển loại hình du lịch sinh thái cộng đồng và nuôi thả cá. Khách tham quan có thể vừa chụp hình, thưởng thức trái cây ngon, vừa tận hưởng thú vui cho cá ăn hoặc câu cá.
Mặc dù mô hình thí điểm tại xã Tân Phú có chi phí đầu tư ban đầu khá cao do công trình kiên cố, nhưng với ưu điểm có thể sử dụng lâu dài, đây là một giải pháp khả thi. Ông Thương nhấn mạnh rằng người dân có thể nghiên cứu làm ao trữ bằng hệ thống bạt nhựa trong mương vườn, giúp giảm chi phí đầu tư nhưng vẫn đảm bảo sử dụng hiệu quả trong nhiều năm.
PGS.TS Nguyễn Phú Quỳnh, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, cho biết rằng nguồn kinh phí hỗ trợ sẽ phụ thuộc vào chính sách của từng địa phương, nhằm giúp người dân giảm bớt gánh nặng đầu tư ban đầu. Sau một hoặc hai mùa vụ, người dân có thể thu hồi một phần kinh phí từ việc thu hoạch sản phẩm.
>>> Xem thêm: ĐIỂM TIN THỊ TRƯỜNG THỦY SẢN TUẦN 10
Hà Nội: Sản lượng thủy sản khai thác liên tục giảm
Hà Nội, với hơn 30.000ha mặt nước và nhiều sông hồ, đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường và khai thác không bền vững, dẫn đến sản lượng thủy sản liên tục giảm sút trong những năm gần đây. Theo số liệu thống kê, năm 2021, Hà Nội khai thác được 1.704 tấn thủy sản; năm 2022 là 1.700 tấn; năm 2023 đạt 1.685 tấn; và dự kiến năm 2024 sẽ chỉ còn 1.680 tấn. Để phát triển bền vững nguồn lợi thủy sản từ các sông, hồ tự nhiên, UBND TP Hà Nội đã ban hành Chỉ thị số 03 năm 2023, nhằm tăng cường công tác phát triển nuôi trồng thủy sản và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, khuyến khích sự tham gia của các cơ quan chuyên môn và cộng đồng.
Trong năm 2024, Chi cục Chăn nuôi – Thủy sản và Thú y Hà Nội đã hợp tác với Giáo hội Phật giáo Thành phố cùng UBND các xã, phường, thả khoảng 53.000 con cá giống các loại. Số cá này bao gồm nhiều giống quý hiếm như 12.000 con cá lăng chấm, 13.000 con cá ngạnh, 13.000 con cá chiên sông, và 15.000 con cá trôi ta, được thả xuống các sông Hồng, sông Tích, sông Bùi, sông Đáy, sông Đuống và suối Yến nhằm tái tạo nguồn lợi thủy sản. Bên cạnh đó, Chi cục cũng tổ chức nhiều đợt tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường và khai thác nguồn lợi thủy sản, tránh tình trạng đánh bắt tận diệt.
Nguồn:
Tạp chí Thủy sản Việt Nam
Báo Nông nghiệp Việt Nam
Bài viết liên quan
