Chất trị nấm nào thay thế Malachite Green an toàn cho thủy sản?

Cập nhật: 11 Tháng 9, 2025

Trong ngành nuôi trồng thủy sản, việc kiểm soát các bệnh do vi nấm gây ra là một trong những yếu tố quyết định đến năng suất và chất lượng sản phẩm. Malachite Green (malachite xanh) từng được xem là “thần dược” trong việc trị nấm cho cá, tôm, nhưng vì độc tính cao và nguy cơ gây ung thư, chất này đã bị cấm sử dụng tại Việt Nam và nhiều quốc gia khác. Điều này đặt ra nhu cầu cấp thiết tìm kiếm những giải pháp thay thế an toàn, hiệu quả và được pháp luật công nhận.

Vậy hóa chất nào đủ khả năng thay thế Malachite Green trong xử lý nấm thủy sản? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu những giải pháp hiện đại nhất hiện nay. Đặc biệt là sản phẩm Bronopol 99% được Tổng Cục Thủy Sản cấp Mã tiếp nhận và cho phép sử dụng hợp pháp trong thủy sản.

Mục lục

Vì sao Malachite Green bị cấm trong nuôi trồng thủy sản?

Malachite Green, hay còn gọi là thuốc xanh Malachite, là một loại thuốc nhuộm tổng hợp có màu xanh lá cây đậm, được sử dụng rộng rãi từ thập niên 1950 nhờ các đặc tính kháng nấm và diệt ký sinh trùng mạnh, Malachite Green được sử dụng phổ biến để xử lý các bệnh thường gặp ở cá như nấm mang (Saprolegnia, Achlya, Branchiomyces) hay bệnh đốm trắng gây ra bởi Ichthyophthirius multifiliis.

Hoạt chất này tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh thông qua cơ chế ức chế hô hấp tế bào, khiến nấm và ký sinh trùng không thể tồn tại. Đồng thời, khả năng bám dính mạnh lên da và mang cá của Malachite Green còn giúp tạo thành lớp màng bảo vệ, ngăn chặn sự xâm nhập của các mầm bệnh từ môi trường nước.

Tuy nhiên, hiệu quả cao đi kèm với nhiều rủi ro nghiêm trọng. Malachite Green có độc tính cao, đặc biệt nguy hiểm đối với cá con và cá giống, chỉ một liều lượng vượt mức cho phép cũng có thể khiến cá chết hàng loạt. Ngoài ra, hoạt chất này tồn tại dai dẳng trong nước và bùn đáy ao nuôi, không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn tích tụ trong cơ thể cá. Sự tích lũy này tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe con người, bao gồm khả năng gây đột biến gen và ung thư nếu tiếp xúc hoặc tiêu thụ trong thời gian dài.

Chính vì những tác hại nghiêm trọng nêu trên, từ năm 2018, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã chính thức đưa Malachite Green vào danh sách các chất cấm sử dụng trong nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam. Sự rút lui của loại thuốc này tạo ra khoảng trống lớn trong việc phòng trị nấm thủy sản, thúc đẩy ngành nuôi trồng tìm kiếm những giải pháp thay thế an toàn và bền vững hơn.

Thông tin về việc Malachite Green bị cấm sử dụng trong nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam được quy định rõ trong Thông tư số 26/2018/TT-BNNPTNT, ban hành ngày 15/11/2018 bởi Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Theo đó, Malachite Green nằm trong danh mục các hóa chất, chế phẩm sinh học, vi sinh vật cấm sử dụng trong thức ăn thủy sản và sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản. Việc sử dụng chất này trong nuôi trồng thủy sản là vi phạm pháp luật và có thể bị xử lý theo quy định hiện hành. (Nguồn: Thư viện Pháp luật)

5 Giải pháp thay thế Malachite Green an toàn, hiệu quả

Sau khi Malachite Green bị cấm, ngành thủy sản đã chuyển hướng sang những hóa chất, chế phẩm sinh học và hoạt chất tự nhiên thay thế. Dưới đây là những lựa chọn nổi bật, được đánh giá cao cả về hiệu quả lẫn tính an toàn.

1. Bronopol 99%

Bronopol 99% do Khai Nhật phân phối là một trong những sản phẩm hiếm hoi đạt tiêu chuẩn sử dụng trong nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam. Sản phẩm này không chỉ có độ tinh khiết cao (99%) mà còn đã được cấp Mã tiếp nhận của Tổng Cục Thủy Sản, chứng minh được sự an toàn và hiệu quả qua quá trình kiểm nghiệm của các cơ quan chức năng.

Bronopol-2 — Bronopol 99% – Giải pháp diệt nấm hiệu quả cho ao tôm thay thế Malachite Green.

Ưu điểm nổi bật của Bronopol 99%:

Hiệu quả diệt nấm vượt trội: Có khả năng tiêu diệt các chủng nấm thường gặp như Saprolegnia spp., giúp ngăn ngừa tình trạng thối trứng, nấm mang ở cá và tôm.
Không tồn dư trong cơ thể vật nuôi: Bronopol 99% dễ phân hủy, ít để lại tồn dư trong mô và cơ quan nội tạng, từ đó đảm bảo chất lượng sản phẩm thủy sản.
Được cấp phép lưu hành: Sản phẩm của Khai Nhật được cấp Mã tiếp nhận theo quy định của Tổng Cục Thủy Sản. Đây là một điểm cộng quan trọng về mặt pháp lý.

Bronopol 99% không chỉ là giải pháp thay thế Malachite Green, mà còn là bước tiến giúp ngành thủy sản Việt Nam đối mặt với các vấn đề diệt trừ nấm hại hiệu quả. Đặc biệt trong bối cảnh ngành thủy sản đang gặp phải nhiều thách thức về mầm bệnh trong quá trình nuôi trồng thủy sản.

>>> Xem thêm: Tìm hiểu thêm Bronopol là gì? Những nguyên liệu và hoạt chất có trong sản phẩm bronopol.

Hướng dẫn sử dụng Bronopol 99% đúng cách

Liều dùng tham khảo: Liều phòng bệnh: 1kg/ 12.000 – 15.000m3 nước và liều trị bệnh: 1kg/ 8.000 – 10.000m3 nước
Thời điểm sử dụng: Sau mưa, khi nước đục, tảo chết, hoặc khi có dấu hiệu nấm trên mang, thân cá.
Lưu ý: Không sử dụng chung với các chất oxy hóa mạnh. Sử dụng theo đúng hướng dẫn nhà sản xuất.

2. Povidone Iodine

Povidone Iodine là chất sát trùng gốc iốt thường được dùng để xử lý trứng cá, khử trùng ao nuôi và phòng bệnh cho tôm cá giống. Ưu điểm là an toàn, ít gây kích ứng và hiệu quả với cả vi khuẩn lẫn vi nấm. Tuy nhiên, Iodine có thể giảm hiệu quả trong môi trường nước có nhiều chất hữu cơ, và không mạnh bằng Bronopol 99% khi xử lý các đợt bùng phát nấm lớn.

3. Hydrogen Peroxide (Oxy Già)

Hydrogen Peroxide (oxy già) có tác dụng tiêu diệt nấm và vi khuẩn bằng cách oxy hóa mạnh. Dù hiệu quả nhanh, nhưng nếu không kiểm soát liều lượng, có thể gây bỏng da và tổn thương mô mang của cá tôm.

4. Các chế phẩm sinh học và thảo dược

Ngoài hóa chất truyền thống, nhiều trại nuôi đang chuyển hướng sang các giải pháp sinh học:

Chế phẩm vi sinh (probiotics): Cân bằng hệ vi sinh vật trong ao, ức chế nấm và vi khuẩn gây bệnh bằng cạnh tranh sinh học.
Chiết xuất thảo dược: Gừng, tỏi, nghệ, lá trầu…có đặc tính kháng khuẩn, kháng nấm nhẹ, hỗ trợ tăng sức đề kháng tự nhiên.

Tuy nhiên, nhược điểm của nhóm này là tác dụng chậm, phù hợp với phòng ngừa hơn là điều trị dứt điểm.

Bà con nên mua Bronopol 99% chất lượng ở đâu?

Malachite Green đã chính thức bị loại khỏi danh mục hóa chất được phép sử dụng trong nuôi trồng thủy sản vì những rủi ro sức khỏe nghiêm trọng. Thay vào đó, các giải pháp mới như Bronopol 99% của Khai Nhật đang ngày càng khẳng định vị thế nhờ hiệu quả cao, an toàn và được pháp luật công nhận.

Việc sử dụng đúng sản phẩm, đúng liều lượng không chỉ giúp bà con bảo vệ vật nuôi khỏi các bệnh do vi nấm gây ra, mà còn là nền tảng để phát triển ngành thủy sản bền vững, sạch và đủ chuẩn xuất khẩu.

Bà con đang có nhu cầu sử dụng Bronopol 99% trong điều trị nấm cho ao nuôi? Gọi ngay đến Hotline 0965.025.702 để được chúng tôi tư vấn sớm nhất nhé!

Lý do bà con nên mua hàng tại Khai Nhật: