Mỹ áp thuế 46% lên hàng hóa Việt Nam: Ngành thủy sản phải đối diện với những thách thức nào?

Bắt đầu từ ngày 9/4/2025, Mỹ sẽ chính thức áp dụng mức thuế 46% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, tạo ra những tác động nghiêm trọng đối với các doanh nghiệp xuất khẩu chủ lực. Các lĩnh vực như dệt may, thủy sản, điện tử và gỗ nội thất đang phải đối mặt với nguy cơ mất thị phần và sụt giảm doanh thu. Những thương hiệu lớn như Vĩnh Hoàn, Minh Phú, May Sông Hồng và STK sẽ phải tìm kiếm những chiến lược mới để ứng phó với tình hình này.

Các chuyên gia kinh tế đã cảnh báo rằng mức thuế quan cao không chỉ làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam mà còn có thể gây ra rủi ro cho tăng trưởng GDP của đất nước.

Các ông lớn xuất khẩu nào chịu ảnh hưởng?

Ngành dệt may và giày dép là những lĩnh vực chịu tác động nặng nề nhất, khi mà xuất khẩu sang Mỹ chiếm tới 25 – 80% doanh thu của nhiều doanh nghiệp, chẳng hạn như May Sông Hồng (MSH), TNG, Vinatex (VGT) và Thành Công (TCM). Mức thuế cao có thể dẫn đến nguy cơ hủy bỏ đơn hàng, buộc các doanh nghiệp phải cắt giảm sản xuất, ảnh hưởng trực tiếp đến việc làm của hàng trăm nghìn lao động.

Trong ngành thủy sản, thị trường Mỹ đóng vai trò quan trọng với doanh thu của Công ty CP Vĩnh Hoàn (VHC). Việc áp thuế 46% sẽ khiến VHC mất thị phần vào tay các đối thủ từ quốc gia khác, dẫn đến sự sụt giảm mạnh về doanh thu và lợi nhuận. Đối với Công ty CP Minh Phú (MPC), tôm Việt Nam sẽ trở nên kém cạnh tranh hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu của MPC.

Ngành gỗ và nội thất cũng đứng trước thách thức lớn khi Mỹ là thị trường tiêu thụ hàng đầu, chiếm tới 60% kim ngạch xuất khẩu. Các doanh nghiệp như SAV và PTB sẽ phải đối mặt với nguy cơ giảm mạnh doanh thu khi khách hàng Mỹ chuyển hướng tìm nguồn cung ứng từ các quốc gia khác.

Tương tự, ngành điện tử và linh kiện cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, khi Mỹ là một thị trường xuất khẩu quan trọng. Các doanh nghiệp như DGW, PET (phân phối), cùng với các tập đoàn lớn như Samsung và Intel, có thể sẽ phải điều chỉnh chiến lược hoặc xem xét chuyển dịch sản xuất sang các nước có chính sách thuế ưu đãi hơn. Điều này không chỉ tác động đến hoạt động sản xuất mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị trường lao động trong nước.

Ngoài ra, các doanh nghiệp sản xuất ba lô, túi xách và vali cũng sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề, khi Mỹ chiếm hơn 60% xuất khẩu của ngành này. STK, đơn vị cung cấp xơ sợi nguyên liệu, có thể đối mặt với tình trạng giảm đơn hàng, kéo theo hệ lụy cho toàn ngành dệt may phụ trợ.

Ngành logistics cũng không thoát khỏi tác động khi sản lượng hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ giảm sút. Các doanh nghiệp như Gemadept (GMD), Viconship (VSC) và Hải An (HAH) có thể phải điều chỉnh kế hoạch kinh doanh do nhu cầu vận chuyển giảm. Trong khi đó, lĩnh vực khu công nghiệp (KCN) như KBC, SZC, IDC, BCM, LHG và TIP cũng đối diện với rủi ro trung hạn khi các nhà đầu tư nước ngoài xem xét lại chiến lược mở rộng sản xuất tại Việt Nam.

Cuối cùng, các doanh nghiệp nông sản hàng đầu như Công ty CP Tập đoàn PAN (PAN Group) và Công ty CP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico) sẽ chịu tác động nghiêm trọng. Các sản phẩm như hạt điều, cà phê và chuối có nguy cơ mất lợi thế cạnh tranh, dẫn đến giảm kim ngạch xuất khẩu và doanh thu.

Ngành thủy sản chịu nhiều tầng áp lực

Theo VASEP, trong quý 1 năm nay, tôm các loại dẫn đầu với kim ngạch đạt hơn 931 triệu USD, tăng gần 36%; trong khi cá tra đóng góp 465 triệu USD, tăng 13%.

Sự tăng trưởng này được VASEP lý giải là nhờ nhu cầu mạnh mẽ từ các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và EU, nơi các hiệp định thương mại như EVFTA đang phát huy hiệu quả rõ rệt. Bên cạnh đó, giá nguyên liệu ổn định và chiến lược phát triển sản phẩm giá trị gia tăng đã giúp hai mặt hàng này duy trì vị thế dẫn đầu.

Tuy nhiên, cá ngừ lại được xem như điểm tối trong bức tranh chung, khi là nhóm sản phẩm duy nhất có kim ngạch giảm, với con số chỉ đạt hơn 83 triệu USD trong tháng 3.

Trong bối cảnh Mỹ áp thuế lên nhiều quốc gia, trong đó Mỹ là thị trường lớn đối với thủy sản Việt Nam, các doanh nghiệp đang đối mặt với thách thức to lớn.

“Tôm Việt Nam đang cạnh tranh gay gắt với tôm Ecuador tại Mỹ và từ nhiều thị trường khác. Cá ngừ xuất khẩu vào Mỹ hiện phải chịu hai áp lực lớn. Thứ nhất là quy định IUU, trong đó yêu cầu kích thước cá ngừ tối thiểu 0,5m đã làm nguồn nguyên liệu chế biến xuất khẩu bị siết chặt.

Thứ hai là đạo luật bảo vệ động vật có vú ở biển (MMPA) của Mỹ, không công nhận tương đương cho ngành hải sản Việt Nam. Nếu không đáp ứng yêu cầu, hải sản Việt sẽ bị cấm nhập khẩu vào Mỹ từ ngày 1-1-2026. Điều này có nghĩa là cá ngừ Việt Nam có nguy cơ mất thị phần tại Mỹ, đồng thời tác động tiêu cực đến các sản phẩm khai thác khác như mực và bạch tuộc.

Giờ đây, rào cản lớn từ việc tăng thuế quan đang trở thành thách thức “nghẹt thở” cho ngành thủy sản Việt Nam,” một lãnh đạo VASEP chia sẻ.

Giải pháp nào cho các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam?

Theo các chuyên gia kinh tế, việc áp thuế cao đang khiến kim ngạch xuất khẩu suy giảm mạnh, kéo theo những tác động tiêu cực đến cán cân thương mại và nguồn thu ngân sách quốc gia. Khi các doanh nghiệp buộc phải cắt giảm sản xuất, tăng trưởng GDP cũng đứng trước nguy cơ bị kìm hãm, ảnh hưởng đến tốc độ phát triển kinh tế chung.

Ngày 3-4, ông Ngô Minh Phương, giám đốc Công ty TNHH Việt Trường (Hải Phòng), cho biết công ty của ông xuất khẩu sản phẩm thủy sản sang nhiều thị trường, trong đó Mỹ chiếm khoảng 20%.

“Trong tháng 4, có đơn hàng cần giao cho đối tác, nhưng với mức thuế đối ứng chung lên tới 46%, tôm từ mức 0,1% tăng lên 22,6%; cá đông lạnh và chế biến từ 1,5% lên 18,8% là quá khủng khiếp. Chúng tôi thực sự hoang mang và chưa biết phải làm sao,” ông Phương chia sẻ.

Cùng lúc, một doanh nghiệp ở TP Nha Trang chuyên xuất khẩu tôm sang Mỹ cho biết giải pháp hiện tại là ngừng xuất khẩu.

Vị này phân tích rằng trước đây, tôm, cá và thủy sản Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ có mức thuế rất thấp, thậm chí một số sản phẩm không phải chịu thuế nhập khẩu, giúp doanh nghiệp luôn tìm kiếm cơ hội.

“Nhưng khi Mỹ áp dụng thuế chống bán phá giá hơn 26%, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam ngay lập tức ngừng xuất khẩu và chuyển sang thị trường khác. Hơn 20 năm qua, Mỹ vẫn luôn là thị trường lớn nhất cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam, bất chấp những vụ kiện chống bán phá giá và trợ cấp. Tuy nhiên, lần này, khi Mỹ áp thuế lên nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, các doanh nghiệp không còn lựa chọn nào khác ngoài việc… rút lui,” vị này cho biết thêm.

Nhiều doanh nghiệp đang tìm kiếm hướng xuất khẩu mới cho thủy sản Việt Nam sang các thị trường như Trung Quốc, EU và các nước châu Âu khác. Họ cũng tiếp tục chờ đợi đàm phán từ Chính phủ nhằm cân bằng cán cân thương mại với nền kinh tế lớn nhất thế giới và giảm áp lực thuế từ Mỹ.

Nguồn: 

Báo Tuổi Trẻ Online

Thị trường Tài chính

>>> Xem thêm: Cuốn sổ nợ chứa nỗi buồn người nuôi tôm hạ nguồn sông Sa Lung

Bài viết liên quan

Khai Nhật cập nhật xu hướng mới ngành Thủy sản tại ILDEX Việt Nam 2024 EDTA là gì? EDTA 4Na có những ứng dụng nổi bật nào? Khai Nhật tham dự Hội thảo Alltech: “Việt Nam – Nắm bắt và tích hợp đổi mới, hướng tới nền nông nghiệp phát triển bền vững” Sự thật bất ngờ về tác dụng của thuốc tím KMnO4 Ấn Độ đối với tôm cá Artemia Mỹ: Lợi Ích Tuyệt Vời Cho Cá Cảnh Và Thủy Sản