Men vi sinh dạng bột cho tôm nào tốt? So sánh men vi sinh dạng bột và dạng lỏng 

Hiện nay, ngày càng có nhiều bà con nuôi tôm tin tưởng và sử dụng rộng rãi các dạng men vi sinh cho tôm dạng bột trong quá trình nuôi tôm. Vậy, men vi sinh cho tôm là gì? Hiện nay có những loại men vi sinh cho tôm nào trên thị trường hiện nay? Mời bà con cùng với Khai Nhật tìm hiểu ngay trong bài viết bên dưới đây ngay nhé!

1. Tổng quan về men vi sinh cho tôm

1.1 Men vi sinh là gì?

Vi sinh vật là nhóm sinh vật có kích thước hiển vi, chỉ quan sát được bằng kính hiển vi. Chúng có thể là đơn bào hoặc đa bào, thuộc nhân sơ hoặc nhân thực. Nhóm này bao gồm virus, vi khuẩn, nấm, tảo và động vật nguyên sinh; tùy loài và điều kiện, vi sinh vật có thể mang lợi hoặc gây hại cho sinh vật khác và cho môi trường.

Men vi sinh (probiotic/chế phẩm sinh học) là các chủng vi sinh có lợi. Trong nuôi tôm, men vi sinh là tập hợp lợi khuẩn được tuyển chọn để phân hủy chất hữu cơ, ức chế vi khuẩn gây bệnh, kiểm soát dịch, thúc đẩy tăng trưởng và nâng cao sức khỏe tôm thông qua việc cân bằng hệ vi khuẩn trong cơ thể tôm và môi trường nước xung quanh.

Xem thêm: Cách phân biệt men vi sinh và men tiêu hóa cho tôm

1.2 Men vi sinh cho tôm là gì?

Men vi sinh cho tôm bao gồm tất cả các vi sinh vật mang lại lợi ích cho tôm. Những loại men này thường được thêm vào môi trường nước để phân hủy chất hữu cơ, chất thải trong ao, hoặc có thể được trộn vào thức ăn để cải thiện và tăng cường hệ tiêu hóa cũng như hệ miễn dịch của tôm.

Thông thường, sản phẩm men vi sinh cho tôm chứa các thành phần chính như:

1. Các chủng vi sinh vật hữu ích cho quá trình phân hủy hợp chất hữu cơ, chẳng hạn như: Nitrosomonas sp., Nitrobacter sp., Bacillus sp., Clostridium sp., Lactobacillus sp., L.acidophilus, Streptococcus sp., Saccharomyces sp..
2. Các enzyme do vi sinh vật tiết ra, đóng vai trò như chất xúc tác cho quá trình phân hủy chất hữu cơ, như Lipase, Amylase, Protease, Chitinase.
3. Các chất dinh dưỡng sinh học có khả năng kích thích sự phát triển của hệ vi khuẩn có lợi.

2. Tại sao nuôi tôm lại cần men vi sinh?

2.1 Giải đáp lý do nuôi tôm cần men vi sinh

Men vi sinh trong ao nuôi tôm là một điều hoàn toàn cần thiết bởi vì thông thường, mật độ nuôi tôm trong ao cực kì cao, việc thay nước khá hạn chế. Bên cạnh đó, biến động thời tiết cũng làm cho lượng chất hữu cơ, khí độc và vi khuẩn gây hại tăng khá nhanh dưới ao. Việc dùng men vi sinh đúng liều lượng, thường xuyên sẽ giúp cho người nuôi tôm kiểm soát được nền đáy, giữ màu nước được ổn định. Ngoài ra, việc sử dụng men vi sinh cũng góp phần làm giảm việc phụ thuộc vào các chất sát khuẩn và tối ưu hóa chi phí thức ăn hơn.

2.2 Cơ chế tác động của men vi sinh lên ao nuôi là gì?

Vi sinh vật có lợi sẽ tiến hành cạnh tranh chỗ bám và dinh dưỡng với mầm bệnh. Ngoài ra, vi sinh vật có lợi còn tiết ra enzyme để phân hủy chất thải, chuyển hóa nitơ (nitrification/denitrification) làm giảm NH₃/NO₂⁻. Đồng thời, chúng cũng tạo ra axit hữu cơ/bacteriocin kìm hãm Vibrio và kích hoạt miễn dịch tự nhiên của tôm.

3. Phân loại men vi sinh cho tôm

Dưới đây là một số phân loại men vi sinh cho tôm theo kiến thức của thị trường. Mời bà con cùng tham khảo. 

3.1 Phân loại men vi sinh cho tôm dựa vào hình thức

• Men vi sinh dạng bột: Thường bền nhiệt, dễ bảo quản và thường dùng trong  ủ/ tạt
• Men vi sinh dạng lỏng: Tiện pha nhanh, hiệu quả liền nhưng cực kì nhạy cảm với nhiệt độ
• Vi sinh dạng viên: Gọn liều, dễ dùng. Tuy nhiên mỗi loại cần có hướng dẫn kích hoạt và bảo quản riêng. Cần tuân thủ theo nhãn

3.2 Phân loại men vi sinh dựa vào công dụng theo chủng loại

Dưới đây là một số chủng vi sinh phổ biến thường gặp cho tôm. Mời bà con cùng theo dõi ngay bên dưới!

3.2.1 Nhóm vi sinh vật sống tương tự vi khuẩn

Nhóm này bao gồm các chủng vi sinh vật như: Lactobacillus, Bacillus và Saccharomyces. Men vi sinh chứa các chủng này thường được trộn trực tiếp vào thức ăn. Từ đó, giúp cân bằng hệ vi sinh và đường ruột, tăng cường khả năng chuyển hóa và hấp thu dinh dưỡng cho tôm. Những chủng vi sinh vật này còn tiết ra kháng sinh và enzyme, góp phần tiêu diệt và ức chế sự phát triển của những vi sinh vật có hại cho đường ruột. Từ đó mang lại sức đề kháng cho tôm hiệu quả. 

3.2.2 Nhóm vi sinh vật có tính đối kháng

Nhóm này bao gồm các chủng vi sinh vật như Bacillus licheniformis và Bacillus sp… Chúng được sử dụng nhằm cải thiện và làm sạch lớp bùn đáy dưới ao nuôi, cạnh tranh năng lượng, dinh dưỡng và các giá thể với các loại tảo, vi khuẩn có hại. Nhờ đó, các vi sinh vật này giúp duy trì chất lượng cho đáy hồ và nước trong ao nuôi tôm.

3.2.3 Nhóm vi sinh vật cải thiện môi trường ao nuôi

Đây là nhóm gồm các vi sinh vật như Nitrobacter, Nitrosomonas, Bacillus, Rhodospirillum, Rhodobacter sp. và Rhodopseudomonas viridis. Sản phẩm men vi sinh cho tôm này thường dùng để xử lý nền đáy và nước trong ao. Ngoài ra, chủng men vi sinh này giúp tăng cường oxy, ổn định pH, khử phèn và xử lý tảo độc

4. Một số tiêu chí đánh giá độ hiệu quả men vi sinh dạng bột cho tôm

4.1 Mục đích sử dụng

Mục đích sử dụng vi sinh cũng là yếu tố mà bà con nên cân nhắc khi đánh giá độ hiệu quả của vi sinh. Nếu bà con đang muốn tìm vi sinh giúp cải thiện hệ tiêu hóa của tôm, giúp tôm mau ăn chóng lớn thì việc dùng men vi sinh chứa các chủng như Lactobacillus, Bacillus và Saccharomyces là điều cần thiết. Trong trường hợp bà con muốn sử dụng men vi sinh để giúp cải thiện chất lượng nước thì việc lựa chọn men vi sinh có các chủng như Nitrobacter, Nitrosomonas,… là phù hợp để giúp làm sạch nền và ổn định màu nước.

4.2 Giá thành phù hợp

Giá cả là một trong những yếu tố được nhiều bà con quan tâm khi chọn mua men vi sinh dạng bột cho tôm. Lựa chọn sản phẩm với giá cả hợp lý không chỉ giúp tiết kiệm mà còn tăng lợi nhuận vào cuối vụ. Tuy nhiên, giá cả thường gắn liền với chất lượng, sản phẩm có giá quá thấp có thể không đảm bảo chất lượng. 

Bà con cần cẩn trọng để tránh mua phải hàng giả hoặc hàng không rõ nguồn gốc. Trước khi mua, hãy tìm hiểu về thành phần và công dụng; những sản phẩm chứa nhiều chủng vi sinh hoặc tính năng đa dạng thường có giá cao hơn.

4.3 Chứng nhận an toàn cho tôm và môi trường

Sản phẩm chất lượng cao cần đạt chứng nhận kiểm định an toàn trước khi được phép lưu hành trên thị trường. Bà con cần tránh các sản phẩm chứa hóa chất độc hại hoặc kháng sinh. Vì chúng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tôm và chất lượng sản phẩm cuối cùng. Đồng thời gây ô nhiễm môi trường và hại cho sức khỏe người tiêu dùng.

4.4 Dễ sử dụng

Do cần sử dụng thường xuyên để phòng ngừa bệnh đường ruột và giúp tôm đạt kích cỡ, bà con thường ưu tiên các dòng men vi sinh dạng bột dễ sử dụng, không yêu cầu kỹ thuật cao. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và dễ dàng thực hiện theo hướng dẫn. Từ đó đạt hiệu quả cao nhất trong quá trình nuôi tôm.

4.5 Tốc độ hiệu quả

Tốc độ hiệu quả là một trong những yếu tố quan trọng để xác định khả năng của men vi sinh dạng bột. Đối với men vi sinh cho tôm, việc sử dụng ngay từ đầu vụ nuôi sẽ giúp tôm mau đạt kích cỡ và phòng ngừa bệnh đường ruột. Sử dụng càng sớm càng tốt giúp ngăn chặn các tác nhân gây bệnh, giữ cho tôm luôn khỏe mạnh. 

Tuy nhiên, tốc độ hiệu quả còn phụ thuộc vào việc tuân thủ hướng dẫn, thời gian sử dụng và chỉ số môi trường nước. Nếu không thực hiện đúng liệu trình, hiệu quả sản phẩm có thể bị ảnh hưởng.

5. So sánh các dạng men vi sinh có trên thị trường hiện nay

 

Tiêu chí	Dạng bột	Dạng lỏng	Dạng viên / nén
Thành phần	Bacillus spp., Lactobacillus, enzyme, chất mang (maltodextrin…)	Vi khuẩn sống, dinh dưỡng duy trì (molasses, khoáng), pH đệm	Hỗn hợp vi khuẩn + tá dược nén/phóng thích chậm
Mật độ khả dụng (tham khảo)	~10⁹–10¹¹ CFU/gram	~10⁸–10⁹ CFU/ml	~10⁹–10¹⁰ CFU/viên (tùy hãng/kích cỡ)
Tốc độ phát huy	Trung bình: cần “kích hoạt/ủ” 4–8 giờ trước khi tạt	Nhanh: 2–6 giờ sau khi tạt	Chậm–ổn định: phóng thích dần 12–24 giờ
Mục tiêu sử dụng phù hợp	Xử lý đáy ao, phân hủy hữu cơ, giảm bùn	Ổn định nước nhanh, sau mưa/sốc môi trường, giảm Vibrio	Duy trì mật độ vi khuẩn nền ổn định, khu vực có dòng chảy
Cách dùng phổ biến	Ủ với rỉ mật + sục khí rồi tạt đều mặt ao	Pha loãng theo hướng dẫn và tạt trực tiếp	Thả/treo tại vị trí dòng chảy (gần dàn quạt, cổng cấp/ xả)
Liều tham khảo	0,5–1kg/gam nước/ lần	1–2 lít/ha·m nước/ lần	1–2 viên cho 1.000–2.000 m³/ lần
Độ ổn định – hạn dùng	Ổn định cao; 12–24 tháng	Nhạy nhiệt/ánh sáng; 6–12 tháng	Ổn định khá; 12–24 tháng
Bảo quản	Khô ráo, 5–25°C, tránh ẩm	Mát/lạnh 4–10°C, tránh nắng	Khô ráo, kín, tránh nắng/nhiệt
Nhạy cảm môi trường	Hoạt tốt pH ~6,8–8,5; 25–34°C	Nhạy nhiệt/pH hơn bột	Ít bị sốc môi trường, nhưng cần dòng chảy để phân tán
Ưu điểm	Giá/khối nước tiết kiệm; linh hoạt phối trộn; dễ ủ tăng hiệu lực	Tác dụng nhanh; tiện xử lý sự cố; dễ pha	Duy trì ổn định, ít công trộn; khó lạm dụng quá liều
Nhược điểm	Cần thời gian ủ; dễ vón nếu ẩm; phân tán kém nếu tạt sai	Dễ nhiễm tạp nếu bảo quản kém; chi phí cao hơn bột	Phân tán không đều nếu ao ít dòng chảy; giá/đơn vị thường cao
Chi phí tương đối	Rẻ nhất	Trung bình–cao	Cao nhất
Ứng dụng điển hình	Giai đoạn gây màu, xử lý đáy định kỳ	Sau mưa, sau dùng kháng sinh, khi nước “nặng mùi”	Duy trì nền vi sinh ổn định giữa các lần xử lý

Lưu ý: Những thông tin trên đây chỉ mang tính chất tương đối. Bà con chỉ nên tham khảo để có thể chọn ra dạng vi sinh tương đối cho ao nuôi của mình nhé.

Xem thêm: Men vi sinh dạng bột cho tôm nào tốt? So sánh men vi sinh dạng bột và dạng lỏng

6. Hướng dẫn liều dùng và lịch dùng men vi sinh cho tôm theo từng giai đoạn

Dưới đây là liều dùng và lịch dùng men vi sinh mà Khai Nhật  tổng hợp lại được. Mời bà con cùng theo dõi! Bà con lưu ý, luôn ưu tiên xem khuyến cáo của nhà sản xuất trên bao bì sản phẩm để có thể đạt hiệu quả tốt nhất.

6.1 Khung liều tạt nước ao nuôi – dùng để quản lý chất lượng nước, chất lượng đáy

• Liều duy trì: Sử dụng khoảng 0,5–1 g/m³/lần. Mỗi tuần tại từ 2-3 lần
• Liều dùng tăng cường sau mưa/tảo tàn/NH₃↑/H₂S↑: Tăng liều dùng lên từ 1.5-2g/m³ trong 1-2 ngày liên tiếp rồi tiến hành quay về liều duy trì.
• Liều dùng khi khởi tạo hệ vi sinh đầu vụ: Liều dùng từ 1–1,5 g/m³ (1–2 lần trong 3–5 ngày)

6.2 Liều dùng vi sinh trộn thức ăn – cải thiện đường ruột tôm

• Liều dùng duy trì: Từ 1-2g/ kg thức ăn. Trộn vào phần ăn của tôm từ 1-2 lần/ ngày
• Liều dùng khi tôm đi phân trắng, đường ruột kém, đầu con bị yếu: Trộn vào thức ăn từ 3-5g/ kg trong từ 3-5 ngày. Sau đó chuyển về liều duy trì

Bật mí: Bà con có thể sử dụng dầu cá/ gel bám trong quá trình trộn men với thức ăn. Sau đó tiến hành ủ từ 15-20p trước khi cho tôm ăn là được.

6.3 Lịch dùng chi tiết theo giai đoạn của ao nuôi

 

Giai đoạn	Mục tiêu	Tạt nước (g/m³)	Trộn cám (g/kg)	Ghi chú
Chuẩn bị ao – 7 đến 0 ngày	Khởi tạo hệ vi sinh, gây màu	1–1,5 (1–2 lần)	–	Sau khi diệt tạp & xả dư, tạt lúc chiều mát
0–30 ngày	Ổn định nước, hỗ trợ ruột	0,5–0,8 (2–3 lần/tuần)	1–2 (1–2 bữa/ngày)	Theo dõi màu nước, NH₃
30–60 ngày	Giảm NH₃/H₂S, đáy sạch	0,8–1 (2–3 lần/tuần)	1–2	Siphon định kỳ; tăng cường sau mưa
>60 ngày–thu hoạch	Giữ nước/đáy ổn định, FCR	0,8–1 (2–3 lần/tuần)	1–2	Tăng cường 1,5–2 khi mùi H₂S/tảo tàn

Lưu ý: Bảng trên chỉ mang tính chất tham khảo. Bà con cần hỏi ý kiến từ bác sĩ hoặc những người có chuyên môn để có thể đạt hiệu quả tốt nhất. Đối với những trường hợp sử dụng chlorine/BKC/KMnO₄/H₂O₂/iodine… Bà con cần đợi khoảng từ 48-72 giờ, sau đó test dư lượng an toàn rồi mới tiến hành cấy lại vi sinh.

7. Hướng dẫn cách ủ men vi sinh cho tôm để giúp men nhanh nở

Dưới đây là 2 cách ủ men vi sinh mà Khai Nhật muốn chia sẻ cho bà con. Mời bà con cùng theo dõi ngay.

• Quy trình ủ men vi sinh có mật rỉ: Bà con dùng nước sạch đã khử clo. Sau đó tiến hành lấy mật rỉ đường pha với nước ấm. Bỏ men vi sinh vào hỗn hợp nước và mật rỉ sau đó tiến hành khuấy đều và sục khí. Khoảng vài giờ sau men nở, bà con ngửi thấy mùi chua nhẹ hoặc bọt mịn là thành công. Tiến hành tạt vào chiều mát cùng ngày.
• Quy trình ủ men không cần mật rỉ: Hòa tan men vi sinh với nước ấm theo hướng dẫn bao bì. Sau đó, tiến hành sục hỗn hợp từ 30-60p rồi tiến hành tạt vào chiều mát. Lưu ý, không được trộn chung với thuốc và các chất diệt khuẩn cho tôm để tránh làm mất đi tính hiệu quả.

Bà con xem chi tiết cách ủ tại: Hướng dẫn cách ủ men vi sinh đơn giản và hiệu quả

8. Mua men vi sinh dạng bột nhập khẩu ở đâu chất lượng – uy tín tại TPHCM?

Men vi sinh dạng bột cho tôm giúp tôm đạt kích cỡ thương phẩm nhanh, môi trường ao nuôi sạch sẽ, giảm bệnh tôm hiệu quả. Tuy nhiên, bên cạnh các tiêu chí đánh giá men vi sinh chất lượng trên. Bà con nên mua men vi sinh ở nơi uy tín. Khai Nhật chính là đơn vị phân phối men vi sinh cho tôm hàng đầu. Các sản phẩm men vi sinh của chúng tôi đều có giấy tờ nguồn gốc xuất xứ. Sản phẩm đạt chứng nhận an toàn nên bà con yên tâm sử dụng cho ao tôm cá nhà mình nhé!

9. Câu hỏi thường gặp về men vi sinh cho tôm

9.1 Men vi sinh có thể thay thế cho các chất sát khuẩn ao nuôi tôm hay không?

Men vi sinh không phải là chất sát khuẩn. Men vi sinh chỉ đóng vai trò giúp hệ vi sinh trong nước và đường ruột của tôm được ổn định. Bà con vẫn cần sử dụng các chất sát khuẩn khác như Oxy Già, Aqualisan,… trong trường hợp bùng Vibrio mạnh, tôm chết đột ngột, nước bốc mùi H₂S nặng, tảo tàn dày, đáy ao đen nhầy. Bà con lưu ý, khi dùng chất sát khuẩn cho ao nuôi tôm, bà con nhớ tiến hành cấp khí cho tôm, thay nước và đợi hết dư lượng hóa chất rồi mới tiến hành cấy lại vi sinh để tái lập lợi khuẩn nhé!

9.2 Men vi sinh cho tôm sẽ hiệu quả sau bao lâu từ lúc tạt hay trộn?

Độ hiệu quả của men vi sinh cho tôm sẽ tùy theo mục tiêu, chủng loại, điều kiện ao….

1. Đối với việc tạt men vi sinh vào ao nuôi
   • Nước bình thường dễ chịu thì hiệu quả sẽ phát huy từ 24-48h
   • Tại vi sinh để giảm nồng độ H2S/ NH3 thì độ hiệu quả sẽ phát huy từ 3-5 ngày (hiệu quả hơn khi kèm với sục khí và khuấy trộn tốt)
   • Phân hủy bùn, các chất hữu cơ dưới đáy ao thời gian sẽ mất từ 1-2 tuần để có thể thấy hiệu quả
2. Đối với việc trộn men vi sinh cho tôm vào thức ăn
   • Để phân tôm đẹp, đường ruột đầy thì sẽ mất từ 3-7 ngày
   • Để tôm ăn ổn định, tỷ lệ FCR (Feed Conversion Ratio) cải thiện thì cần khoảng từ 2-4 tuần

Lưu ý: Các thông số này chỉ mang tính chất tham khảo. Nếu bà con muốn biết chi tiết hơn, bà cần liên hệ với các chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực thủy sản và chăn nuôi  nhé!

9.3 Có thể sử dụng men vi sinh chung với các loại hóa chất khác được không?

Men vi sinh cho tôm có thể sử dụng chung với các loại hóa chất khác. Tuy nhiên, đối với các chất có tính oxi hóa, chất diệt khuẩn thì cần phải có thời gian để hóa chất tiêu biến hết. Bà con có thể tham khảo lịch sử dụng hóa chất sát khuẩn trong trường hợp bà con cần phải sử dụng như sau:

• Ngày đầu tiên: sử dụng chất sát khuẩn, diệt mầm bệnh
• Ngày 2: tiến hành sục khí + thay nước (trong trường hợp cần thiết phải thay)
• Ngày 3,4: Tiến hành test dư lượng tồn dư các chất sát khuẩn. Trong trường hợp các thông số báo về an toàn. Bà con tiến hành cấy vi sinh vào ao nuôi là hoàn thành.

10. Kết luận

Trên đây là những thông tin liên quan đến men vi sinh cho tôm. Hy vọng bài viết trên đây sẽ giúp bà con biết được cách sử dụng men vi sinh cho tôm để tôm có thể phát triển khỏe mạnh. Khai Nhật mong rằng bài viết sẽ mang đến cho bà con thật nhiều thông tin thật hữu ích. Nếu bà con đang cần mua vi sinh cho tôm, bà con có thể liên hệ với Khai Nhật thông qua Hotline 0965.025.702 ngay nhé!

Lý do bà con nên mua hàng tại Khai Nhật:

• Đầy đủ mã lưu hành
• Nhập khẩu trực tiếp từ nhà sản xuất
• Chất lượng vượt trội
• Giá thành cạnh tranh
• Chính sách hỗ trợ đặc biệt cho trại giống và đại lý